De christen in de maatschappij

The World, our Home. Christians between creation and recreation. Neerlandia: Inheritance Publications, 2013 (161 pagina's).
For the Christian there is no choice to be made between gospel and culture, and no antithesis between culture and the Christian faith. Van der Waal does not promote a false sense of optimism, but does oppose cultural pessimism. The believer is the rightful heir to this inheritance. The cultural mandate has as much a place in the New Testament era as does the mission mandate. On that basis, he calls us to cultural engagement and to living life on this created earth as whole human beings with bodies as well as spirits and souls. We are not to transform culture, and certainly not to counter it, but simply to fulfill our calling. Christians are called to be salt and light, not only through pure doctrine and preaching to save souls, but by showing how life is meant to be lived on this created earth. As part of our mission mandate, we need to be able to have meaningful dialogue between Jerusalem and Athens. That dialogue should point back to creation and the new creation (Easter), and forward to the resurrection of our bodies.
De wereld, onze woning. Christen tussen schepping en herschepping. Zwaag: Van Berkum Graphics, 2004 (126 pagina's).
Bezinning op het thema "vreemdelingschap" is nodig. Abraham was "vreemdeling". Wat betekent die term? Waren Abraham en de andere patriarchen niet in cultuur geïnteresseerd? Abraham was een rijk man, de Hethieten noemden hem een "Vorst Gods". Hij kon een leger van 318 getrainde strijders op de been brengen (Genesis 14:14). Maar wanneer in Hebreeën 11:13 staat dat de aartsvaders beleden dat zij vreemdelingen en bijwoners waren, moet men denken aan Genesis 23:4 en 47:9, waar Abraham voor de Hethieten en Jacob voor de farao stond. Daarom is er geen reden om Hebreeën 11:13 vanuit een piëtistich standpunt uit te leggen, als bewijstekst dat we enkel pelgrims en reizigers zouden zijn op aarde.
Wanneer de aarde slechts een doorgangshuis is, wordt het accent gelegd op de ziel en niet op de taak van de christen. Dan staat de mens in het middelpunt in plaats van de roeping in het dagelijks leven. Toch mogen we onze persoonlijkheid in deze grauwe wereld verdedigen en bewaren en woekeren met onze talenten. Het evangelie komt niet alleen met een boodschap voor de ziel, maar "we leven door de Geest als we stenen metselen of kippen fokken", aldus de auteur.
Er is ook geen tegenstelling tussen het Oude en het Nieuwe Testament, als zou het Oude Testament meer aards en het Nieuwe Testament meer geestelijk zijn. En ook niet tussen godsdienst en cultuur. De echte tegenstelling zit hem in die tussen waar en vals evangelie.
De auteur zegt over cultuur in de breedste zin van het woord: "We kunnen niet zeggen dat degenen die het christelijk geloof niet aanvaarden a-culturele wezens zijn. De cultuur wordt alleen op een verkeerde manier door hen gebruikt. Er bestaat christelijke kitsch en er zijn "heidenen" die van nature doen wat de wet gebiedt (Romeinen 2:14)."
Over de multiculturele samenleving: "We integreren de vreemdeling in een cultuur die de zijne niet is. Laat ze gekerstend worden, maar laat ze ook ontwikkelen wat goed en bruikbaar is voor hun eigen cultuur. Respect voor goede dingen in vreemde culturen is de consequentie van het geloof dat er een "geheiligde" inbreng is in de Stad van God.
Dit zijn een paar voorbeelden van de inhoud. De auteur schrijft in de voor hem karakteristieke stijl over nog vele andere thema's, zoals: de betekenis van "geschapen naar Gods beeld", fundamentalisme, apocalyptiek, milieuproblematiek. "De christen moet geëngageerd zijn", zegt de schrijver.
Die wêreld is ons woning. Christelike kultuurtaak. Pretoria: NG Kerkboekhandel Transvaal, 1985 (47 pagina's).
Die uiters belangrike vraag dring hom op: Is ons werklik pelgrims op aarde? Is die kerk hier slegs 'n Godsvolk op trek? Maar daar staan tog in Psalm 115:16: Die aarde het Hy aan die mensekinders gegee. Is dan tog die aarde ons woning wel?
Dit is die probleem. Is ons slegs op reis na die hemel terwyl ons "aardse taak" eintlik bysaak is, of het ons hier 'n baie belangrike taak en roeping waardeur ons hier allesbehalwe vreemdelinge en pelgrims is?
Strangers here below? Christian Renewal February 4, 1985, pp. 10-11, 15.
"I'm a stranger here, within a foreign land. My home is far away..." Many of us have sung such words, but have we ever paused to think carefully about what they mean? Are we really strangers on the earth? Are we serving an apprenticeship here in preparation for higher duties in heaven? Or do we live in the hope that a redeemed humanity will take possession of a renewed earth under the Kingship of Jesus Christ? If our Lord is, indeed, the "King of Creation," don't we have a solid claim to the land on which we grow our crops and build our homes?
Oor Godsaligheid wat met wetenskap verbind moet word. Pretoria, 11 augustus 1979.
Voetius se teruggaan agter die Reformasie na die middeleeuse mistiek was geen nadere reformasie nie, maar het die deformasie aangehelp. Die mense wat vroom wou wees het hulle op doperse wyse teruggetrek in konventikels. Voetius se boodskap het vir die wetenskapsbeoefening ook geen boodskap ingehou nie. Sy navolgelinge het die pelgrimsgedagte verder uitgewerk en die Pelgrimsreis van Bunyan en heel die metodisties-angelsaksiese benadering lê in dieselfde lyn. In feite het hierdie approach die wetenskap prysgegee.
Kuyper se benadering wou die christen aktief maak en die lewe instoot. Dit het ook gebeur, maar op grond van die algemene genade-konsep en die kultuuroptimisme. Vandag oes ons in die breë gereformeerde lewe die vrugte hiervan. Die weerstand teenoor die piëtisme kalf af. Aan die ander kant verdwyn ook die weerstand teenoor die sekularisering van die wetenskap.
Schilder het egter teenoor Kuyper begin om die vroomheid, die pietas in die verbondskader te plaas. Die vroomheid het nou nie meer iets geword wat aan die mens - wat verder in sy (ook wetenskaplike) lewe doen wat hy wil, al leef hy fatsoenlik - aangeplak is nie. Nee, die mens is daarby bepaal dat hy sy vroomheid moet uitwerk in sy praxis, ook wetenskaplik. Godsaligheid het nou sy wins vir alle dinge en staan nie los teenoor die outonome wetenskap nie.
As christen sal ons beperkings moet ken. Christene wat by nag en onty teen die televisie vasgeplak is soos 'n vlieg teen die ruit, kan moeilik baie presteer. Ons sal verder die gedagte met wortel en tak moet uitroei dat 'n mens tevrede kan wees indien grade behaal is, 'n status opgebou en die grootste middelmatigheid behaal is. Soiets stry teen alle Godsaligheid.
Vra is vry: Paulo Freire. Kerk en Woord 26, pp. 141-142 (nr. 5, juni 1978).
Volgens Paulo Freire is die TAAL 'n middel van die onderdrukkers om die onderdruktes in slawerny te hou. Daarom moet kinders vanaf die kleuterskool leer om te breek met die erkenning van outoriteite. Die erfsonde van die erkenning van gesag moet uitgeroei word. Die mite dat opstand sonde is, moet ook verdwyn. Die gedagte dat die deemoed en geduld deugde is moet verdwyn, dis naïef om te preek en goeie werke te doen en van mening te wees dat dit die wêreld verander. Net geweld help!
De harten omhoog! Maar hoe? Beschouwingen over het 'cultuurmandaat'. Goes: Oosterbaan & le Cointre, 1976 (71 pagina's).
Toen is Schilder gekomen. Hij heeft iets ontzaglijk groots gedaan. Hij heeft weer het leven geopend door alles onder de noemer van het verbond te zetten, op het ambt van de christen te wijzen, het heerlijke van de roeping te onderstrepen. Schilder heeft het leven gesteld onder de noemer van dienst, dienst, dienst. Ik wil wel zeggen dat dit ons, jongeren uit de dertiger jaren, ontzaglijk gegrepen heeft.
We hebben de dure taak om vandaag midden in deze wereld te staan. Niet paraderend, niet triomfantelijk, maar wel blij, gehoorzaam, alles om ons heen als ons eigendom ziende, en werkend zolang God ons adem geeft. Dan bedenken we de dingen die boven zijn.
Literatuur en kunst: Zien we, en hóe zien we? De Reformatie 43, pp. 211-212 (nr. 27, 13 april 1968), 221-222 (nr. 28, 20 april 1968), 228-229 (nr. 43, 27 april 1968).
Die noodsaak van Gereformeerde onderwys. Pretoria: Vereniging vir Gereformeerde Skoolonderwys, 1965 (12 pagina's).
Ons wil hê die ouers moet die verantwoordelikheid oorneem en onderneem om skole te stig waar die onderwys volgens die doopsbelofte is. Dit is nie genoeg as daar maar net meer aandag aan die "Bybelse Geskiedenis" gegee word nie. Die hele onderwys moet gedra word deur die Woord en die gereformeerde belydenis. Daar moet heeltemaal gereformeerde skole opgerig word. Skole waar die Bybel die uitgangspunt van alle vakke is; waar nie net feite ingehamer word nie, maar gewys word op die verbande; waar die humanisme en Wêreldraad reguit afgekeur word; waar die Psalms geleer word; waar kerkgeskiedenis nie 'n vergete vak is nie; waar die werke van die HERE getoon word in skepping en historie; waar die band tussen Skool, Kerk en huis nie deurgesny word nie; waar die baanbrekers van 'n toekomstige geslag opgevoed word; waar die kind geleer word dat as 'n mens gereformeerd heet, jy jou nie oor daardie "bynaam" hoef te skaam nie.
Boekbespreking: Dr. J.H. Bavinck, Het rassenvraagstuk, Probleem van wereldformaat. De Reformatie 31, p. 393 (nr. 50, 8 september 1956).
Kerkelijk leven: Adventslied? De Reformatie 26, p. 109 (nr. 12, 23 december 1950), verduidelijking: p. 130 (nr. 15, 13 januari 1951).
En nu zal ik wel weer het verwijt krijgen, dat ik tegenover de doorbraak de afbraak stel. Welnu, laat men dan maar weten, dat ik het een symptoom vind van afval, dat er geen onderscheid meer is; dat men uit eigen armoede niets beter weet dan dergelijke half-christelijke, dus on-christelijke, dus anti-christelijke poëzie, hoe goed ook in technisch opzicht, te gebruiken voor "christelijke" zangverenigingen. Dit is ook doorbraak, die afgebroken moet worden.
Kerkelijk leven: In de lijn van Sikkel. De Reformatie 25, pp. 347-348 (nr. 43, 22 juli 1950).
Weet prof. Ridderbos wel, dat de oecumenische beweging niet maar een kerkelijke actie is, maar ook bepaalde politieke en sociale ideeën propageert die allerminst calvinistisch zijn? Weet hij wel, dat een blad als Trouw, dat als een kadaver gehoorzaam, alle oecumenische persberichten opneemt, bezig is het levenswerk van Groen en Kuyper te vernietigen? Laat prof. Ridderbos niet achter alles een propagandastunt voor het G.P.V. zoeken, maar eens op onze argumenten ingaan.
Persschouw: Tida maoe. De Reformatie 25, p. 335 (nr. 41, 8 juli 1950).
Hoe vaak hoort men niet, dat gezegd wordt: de hedendaagse jeugd is anders, we moeten er ons maar wat bij aanpassen. In zo'n geval zeggen de ouders: wij willen niet meer onze kinderen tuchtigen om hun zielen van het dodenrijk te verlossen. Ouders die allerlei snertlectuur op de tafel en in de boekenkasten tolereren. Ouders die cursussen het allerbelangrijkste vinden en niet beseffen, dat de satan vandaag hetzelfde middel toepast als destijds in Hitler-Duitsland: Aantreden van de jeugd op kerk- en catechisatietijd!
Politiek en Sociaal leven: Vasthouden aan de antithese, ... Nu? De Reformatie 25, pp. 260-261 (nr. 32, 6 mei 1950).
Prof. Smitskamp brengt kritiek uit op de eenzijdige Groen en Fabius. Dr. Verkuyl beweert dat er waarheidselementen in het communisme zijn. Prof. dr. Brillenburg Wurth waarschuwt voor extreem radicalisme, dat met het begrip ware en valse kerk opereert. Wij lachen niet. Maar de mannen van de doorbraak lachen. Door brandstapels krijgt men nu eenmaal het calvinisme niet klein. Maar wel door het champagne te laten drinken, wel door het met oecumenische synthese-gedachten te laten besmetten. Niets is er schoner dan een calvinisme dat zich afzet tegenover hen die ernst willen maken met de antithese.